Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Pekin’de düzenlenen 3. Kuşak ve Yol Forumu için ülkesini ziyaret eden Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile görüştü.
Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Şi, görüşmede Çin ile Kazakistan arasındaki sağlıklı, istikrarlı ve dinamik ilişkinin her iki ülkenin kalkınmasına ve canlanmasına yardım edeceğini, bölgesel barışa ve istikrara katkı sağlayacağını belirtti.
Çin’in Kazakistan’ın bağımsızlığını, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumasını desteklediğini vurgulayan Şi, uluslararası durum ne yönde değişirse değişsin, iki ülkenin, iyi komşuluk ve dostluk ilişkisini nesilden nesile aktarmasını, ülkeler arasındaki kapsamlı stratejik ortaklığı geliştirerek kalıcı hale getirmesini dilediklerini ifade etti.
Şi, Kuşak ve Yol Girişimi’ni, ilk kez, 10 yıl önce Kazakistan’a yaptığı ziyarette önerdiğini hatırlatarak, iki ülkenin bu kapsamdaki işbirliğini sürdürmesi ve iki halkın faydasına daha fazla sonuç elde etmesini umduklarını dile getirdi.
İki ülke arasında ulaştırma bağlarının geliştirilmesinin önemini vurgulayan Şi, Hazar geçişli uluslararası taşımacılık rotalarının kullanımı ve Çin ile Avrupa arasındaki demir yolu yük taşımacılığının ölçeği ve etkinliğinin artırılması gerektiğine işaret etti.
Şi, iki ülkenin potansiyel büyüme alanlarında işbirliğini güçlendirebileceğine dikkati çekerek, “Dijital İpek Yolu” ve “Dijital Kazakistan” projelerinin uyumlaştırılarak, sınır aşırı e-ticaret, yapay zeka, büyük veri ve blok zinciri gibi teknolojilerde etkileşimleri artırma çağrısı yaptı.
Çin’in dış güçlerin Kazakistan’ın iç işlerine karışılmasına karşı olduğunu kaydeden Şi, Çin-Orta Asya işbirliğinin derinleştirilmesi ve sağlam temellere oturtulması için Kazakistan ile iletişimi ve eşgüdümü güçlendirmeye hazır olduklarını dile getirdi.
Hazar geçişli ulaştırmanın geliştirilmesi için anlaşma imzalandı
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev de görüşmede Çin’i tekrar ziyaret etmekten duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Tokayev, “Tam 10 yıl önce Astana’da gerçekleştirdiğiniz konuşmanızda bu girişimin ana hatlarını belirlediğinizi her zaman hatırlıyoruz. Bu fırsatı değerlendirerek, bu mega projenin uygulanmasında elde edilen parlak sonuçlardan dolayı sizi tebrik etmek istiyorum.” dedi.
Çin’in hızlı gelişimini takdir ettiklerini kaydeden Tokayev, “Sizin bilge liderliğinizde Çin, önde gelen bir dünya gücü olma yönündeki hedefe ulaşmaya güvenle yaklaşıyor.” ifadesini kullandı.
Kazak-Çin stratejik ilişkilerinin dinamik gelişimine dikkati çeken Tokayev, özellikle iki ülke arasındaki karşılıklı ticaretin büyümeye devam ettiğini vurguladı.
Tokayev, iki ülkenin toplam 21 milyar dolarlık 52 ortak yatırımı hayata geçirdiğini belirterek, 2024’ün Çin’de “Kazakistan’ın Turizm Yılı” ilan edilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Kazakistan ile Çin’in devletlerarası ilişkileri niteliksel olarak yeni bir düzeye taşıma konusunda muazzam bir potansiyele sahip olduğuna inandığını söyleyen Tokayev, Şi’yi gelecek yıl için Kazakistan’a davet etti.
Görüşmede taraflar, ticaret ve ekonomi, enerji, petrol, doğal gaz, petrokimya, finans, ulaştırma ve taşımacılık sektörlerinin yanı sıra nükleer endüstri, makine mühendisliği, yüksek teknoloji, turizm ve e-ticaret gibi alanlarda işbirliğinin geliştirilmesini ele aldı.
Liderler, ayrıca güncel bölgesel ve uluslararası konular hakkında da görüş alışverişinde bulundu.
Görüşmenin ardından iki ülke arasında Trans Hazar Uluslararası Ulaşım Koridoru’nun (TITR) geliştirilmesi dahil 5 hükümetlerarası işbirliği anlaşması imzalandı.
Tokayev, 40 yıl önce eğitim gördüğü Pekin Dil ve Kültür Üniversitesini ziyaret etti, üniversitede Kazakistan topraklarında doğup büyüyen filozof ve bilim insanı Farabi’nin büstünün açılış törenine katıldı.